Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych (ang. International Day of Persons with Disabilities)

                  Święto obchodzone corocznie 3 grudnia, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1992 roku na zakończenie Dekady Osób Niepełnosprawnych (1983-1992). Według definicji przyjętej w 1980 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO): niepełnosprawność to ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności w sposób lub w zakresie uważanym za normalny dla człowieka, wynikające z uszkodzenia i upośledzenia funkcji organizmu. Za osoby niepełnosprawne wg WHO uważa się osoby, które nie mogą samodzielnie, częściowo lub całkowicie, zapewnić sobie możliwości normalnego życia indywidualnego i społecznego na skutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia fizycznego lub psychicznego sprawności. Osoba niepełnosprawna jest postrzegana nie tylko jako jednostka z problemami chorobowymi, wymagająca odpowiedniej opieki medycznej, ale przede wszystkim jako członek społeczności, którego prawa człowieka dotyczą w takim samym stopniu jak reszty społeczeństwa.[1] Nadal jednak termin ten nie  jest idealny, wymaga stałego ulepszania, modyfikacji, ale dotychczas nie znaleziono lepszego określenia. 

 Każdy z nas jest inny, czasem tylko pozornie wydaje się, że osoby zdrowe fizyczne są takie same. Ludzie zmagają się  z różnymi problemami, trudnościami natury psychicznej czy fizycznej, które nie zawsze są widoczne na zewnątrz. W edukacji często pojawia się termin ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jako doprecyzowanie, szukanie lepszego terminu dla określenia niepełnosprawności ucznia, jego indywidualnych potrzeb i możliwości, w celu pozytywnego i bezpiecznego funkcjonowania w społeczności szkolnej. Uczniowie to nie tylko dzieci zdolne, ale również osoby z różnymi, zaburzeniami, chorobami, niepełnosprawnościami m.in. uczniowie niepełnosprawni ruchowo, intelektualnie, uczniowie słabowidzący, niewidomi, słabosłyszący i niesłyszący, uczniowie z autyzmem, zespołem Aspergera, niedostoswani społecznie, dzieci po różnych traumach, trudnych doświadczeniach życiowych, niedostosowani społecznie.  W placówkach oświatowych dostrzega się również utrudnienia w funkcjonowaniu dzieci i młodzieży z powodu  trudności i barier językowych, środowiskowych, różnych ograniczeń wynikających z posiadanych przez nie deficytów lub dysfunkcji, jak również przewlekłej choroby.

Obserwuje się, że uczniowie łatwiej przyjmują postawę akceptacji, tolerancji, zrozumienia wobec niepełnosprawności aniżeli osoby dorosłe. Prawdopodobnie wynika to z edukacji, a również dlatego, iż coraz częściej spotykają oni takie osoby w swoim otoczeniu. Poprzez wspólną edukację oraz czas spędzony z dziećmi z niepełnosprawnościami uświadamiają sobie, że tak naprawdę nic ich nie odróżnia, że wszyscy są tacy sami lub bardzo podobni do siebie. Każde dziecko, niezależnie od swoich potrzeb, chce się rozwijać, uczyć, bawić, poznawać świat, odnosić sukcesy (małe i duże), a przede wszystkim chce  czuć się bezpiecznie, chce być potrzebnym, akceptowanym, kochanym i ważnym. Szczególnie ma to miejsce w przedszkolu i w klasach młodszych szkoły podstawowej, gdzie rówieśnicy nie dostrzegają  „inności”, odmienności  kolegów czy koleżanek, dzieci łatwo się integrują i wzajemnie sobie pomagają. Trudniej jest przyjąć postawę akceptacji osobom dorosłym, co często może wynikać ze strachu i niewiedzy, braku edukacji w tym zakresie. Istotne jest, aby szukać informacji w celu zrozumienia potrzeb i trudności osób niepełnosprawnych. Ważne jest, aby okazać zrozumienie, serdeczność wobec drugiego człowieka, albowiem nie zawsze jest się świadomym, z jakim problemem się boryka.

W roku 2006 na Zgromadzeniu Ogólnym Narodów Zjednoczonych została przyjęta Konwencja Praw Osób Żyjących z Niepełnosprawnością. Według dokonanych zapisów osoby niepełnosprawne mają prawo do: wolności i bezpieczeństwa, swobody poruszania się i do niezależnego życia, do ochrony zdrowia, życia prywatnego i rodzinnego, edukacji oraz prawo do udziału w życiu politycznym i kulturalnym. W konwencji znalazły się również inne niezwykle ważne zapisy.[2]

3 grudnia to szczególny dzień dla wszystkich osób z niepełnosprawnościami. Należy dostrzegać takie osoby w swoim otoczeniu i okazywać im serdeczność oraz wsparcie, czasem wystarczy  uśmiech. Warto uczyć się tego od dzieci.

    Izabela Hudek

[1] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/niepelnosprawnosc;3947453.html

[2] http://www.niepelnosprawni.pl/